;METADATA ;title{Anekārthanāmamālā} ;author{Harṣakīrti} ;bookFullName{Harṣakīrti's Anekārthanāmamālā - A homonymic dictionary of Sanskrit} ;bookSeriesDetails{NACHRICHTEN DER AKADEMIE DER WISSENSCHAFTEN IN GOTTINGEN I. PHILOLOGISHCH-HISTORISCHE KLASSE Nr. 6} ;editor{Claus vogel} ;editorQualifications{} ;publisher{Vandenhoeck & Ruprecht in gottingen} ;pressDetails{Hubert & Co., Gottingen} ;publicationYear{1981 A.D.} ;dataEntryBy{Dr. Dhaval Patel} ;dataEntryEmail{drdhaval2785@gmail.com} ;proofReadBy{Dr. Dhaval Patel} ;proofReaderEmail{drdhaval2785@gmail.com} ;annotatedBy{} ;annotatorEmail{} ;version{0.1.0} ;projectDetails{This project is aimed at creating a database and related software tools to access Indian koshas, both online and offline. The project is funded by generous donation of Shree Ramkrishna Knowledge Fondation, Surat.} ;projectWebPage{http://github.com/sanskrit-kosha/kosha} ;emailTo{drdhaval2785@gmail.com} ;description{} ;shortCode{ANHK} ;funding{Shree Ramkrishna Knowledge Foundation.} ;licence{GNU GPL v3.0} ;credits{1. SRKKF for funding. 2. Dr. Dhaval Patel for spending time to type in and proofread the data.} ;dataFormatDetails{See https://github.com/sanskrit-kosha/kosha/blob/master/docs/annotation_thoughts.md for details.} ;editorialChanges{} ;nymic{homo} ;pagenum{true} ;linenum{false} ;chapterArrangements{kanda} ;newVerseNumbersAtChangeOf{never} ;newLineNumbersAtChangeOf{never} ;version0.0.1{24 January 2020} ;version0.0.2{24 January 2020} ;version0.0.3{24 January 2020} ;version0.0.4{24 January 2020} ;version0.1.0{24 January 2020} ;version0.2.0{} ;version0.2.1{} ;version0.2.2{} ;version0.3.0{} ;version0.3.1{} ;version0.3.2{} ;version0.3.3{} ;version0.3.4{} ;version0.3.5{} ;version0.3.6{} ;version1.0.0{} ;CONTENT ;p{0140} ;k{kAntAH} sUrye veDasi vAyO kaH kaM suKe mastake jale . anuzwubyaSasoH Sloko lokastu Buvane jane .. 1 .. utsaNgacihnayoraNkaH kalaNko'NkApavAdayoH . indre GUke kOSikaH syAt pfTukO cipiwArBakO .. 2 .. kawakaM kaRWake sEnye nitambe parvatasya ca . kaRwakaM romaharze syAt sUcyagre kzudravEriRi .. 3 .. jEvAtfkaScandramasi taTA dIrGAyuzi smftaH . kizkurhaste vitastO ca paNkaH kardamapApayoH .. 4 .. ;c{.. kAntAH ..} ;k{KAntAH} KamindriyaM KamAkASamalibARO SilImuKO . SaNKo niDO kambuni ca BAlaSravo'ntare'sTani .. 5 .. ;c{.. KAntAH ..} ;k{gAntAH} nAgaH sarpe gaje SIrze ago vfkze ca parvate . BAgo jYAne ravO yonO samagrESvaryavIryayoH .. 6 .. rupaprayatnaDarmecCAyaSovErAgyamuktizu . ASugO vAyubARO ca SarArkavihagAH KagAH .. 7 .. pataNgO pakzisUryO ca pUgaH kramukavfndayoH . sAraNgaScAtake BfNge kuYjare hariRe'pi ca .. 8 .. BogaH suKe sarpakAye PaRAyAM gaRikABftO . SakawANge yugaH prokto yugaM yugme kftAdizu .. 9 .. varANgaM mastake yonO liNgaM syAccihnaSiSnayoH . puMstrInapuMsakaM liNgaM paSavo'pi mfgAH smftAH .. 10 .. ;c{.. gAntAH ..} ;p{0142} ;k{GAntAH} arGaH pUjAviDO mUlye'pyoGo vfnde'mBasAM raye . ;c{.. GAntAH ..} ;k{cAntAH} SuciH pavitre vahnO ca SfNgArAzAQayorapi .. 11 .. ruciH spfhAyAM kiraRe kAcaH Sikye dfSo ruji . arcA pUjApratimayoScarcA lepe vicAraRe .. 12 .. ;c{.. cAntAH ..} ;k{jAntAH} ajo vizRO viDO CAge taTA vrIhO trivArzike . dvijo vipre'Rqaje dante jalajaM padmaSaNKayoH .. 13 .. prajA tu saMtatO loke gozWe ca nivahe vrajaH . DvajaScihne patAkAyAM SORqike mehane'pi ca .. 14 .. ;c{.. jAntAH ..} ;k{YAntAH} dozajYO vEdyavidvAMsO kzetrajYO ----- . saMjYA tu cetanA hastanetrAdyEScArTasUcanA .. 15 .. ;c{.. YAntAH ..} ;k{wAntAH} kAke nimbe'pyarizwaH syAdGole cEvApyupadrave . Penile ca tasya Pale arizwaM sUtakAgfhe .. 16 .. anfte SElaSfNge ca kUwaM kapawapASayoH . sUkzmElAyAM alpakAle truwiH syAt saMSaye'pi ca .. 17 .. atyutkarze ca saMKyAyAM kowiH syAdagraBAgake . jawA lagnakace mUle dakze'mande'gade pawuH .. 18 .. ;c{.. wAntAH ..} ;p{0144} ;k{WAntAH} nIlakaRWaH Sivo barhI kAzWotkarze sTitO diSi . nizWA nASe ca nirvAhe taTotkarze vrate'pi ca .. 19 .. ;c{.. WAntAH ..} ;k{qAntAH} nIre'Dame drumaskanDe kARqo'vasarabARayoH . kfpARake BAjane ca BARqaM mUlavaRigDane .. 20 .. ;c{.. qAntAH ..} ;k{RAntAH} mArgaRo yAcake bARe gaRo gacCasamUhayoH . varRo dvijAdO vistAre stutO varRaM tu cAkzare .. 21 .. guRAH sattvAdayo jYeyA guRA rUpAdayastaTA . DanurjyAyAM guRo jYeyaH pratyaNgarajjutantuzu .. 22 .. karaRaM sADakatamaM bavAdi gAtramindriyam . pramARaM satyamaryAdASAstreyattApramAtfzu .. 23 .. SaraRaM gfharakzitrorvAruRI paScimA surA . utsave sUkzmakAle ca prastAve ca kzaRaH smftaH .. 24 .. aruRo raktavarRe syAdBAskare sAraTAvapi . hariRo mfge ca Davale dyUte mUlye Dane punaH .. 25 .. paSuSfNge hastidante vizARaM parikIrtitam . tfzRA spfhA pipAsA ca GfRA dayAjugupsayoH .. 26 .. jizRuH Sakre'rjune vizRO jitvare'pi ca kIrtitaH . keSabanDe nadIvege veRI syAdDaraRe'pi ca .. 27 .. tIkzRaM tikte vize lohe maRirmeQrAgraratnayoH . ;c{.. RAntAH ..} ;k{tAntAH} kzattA dvAHsTe raTADyakze kzatriyAyAM ca SUdraje .. 28 .. yantA hastipake sUte marutO pavanAmarO . kftAntO yamasidDAntO mUrtiH kAWinyakAyayoH .. 29 .. jAtirgotre ca sAmAnye BUtirBasmani saMpadi . raverarciSca SastraM ca vahnijvAlA ca hetayaH .. 30 .. ;p{0146} Srutirvede ca karRe ca kzitiH sTAne Buvi kzaye . kAntiH SoBABilAzaSca SAntirBadre Same'rhati .. 31 .. sito badDe grahe varRe natastagaranamrayoH . vfttaM padye caritre ca saMjAte vartule dfQe .. 32 .. ratiH smarastriyAM rAge saMBoge ca tftAvapi . prItiryogAntare premRi smarapatnIpramodayoH .. 33 .. grahaBede Dvaje ketuScihne sUryadyutAvapi . yAnapAtre SiSO potaH pratItaH KyAtahfzwayoH .. 34 .. sUtaH pAradasAraTyorvyaktaH sPuwamanIziRoH . gfhe rAtrO ca vasatirBUBfcCEle ca rAjani .. 35 .. fturhimAdO strIpuzpe vittaM dravye vicAraRe . KyAte'pi sItA vijYeyA mETilyAM halapadDatO .. 36 .. kalaDOtaM rUpyahemnorDAturBvAdO rasAdizu . suvarRAdO mfdBede'pi kAnto ramye Dave'pi ca .. 37 .. amftaM yajYaSeze syAt pIyUze SEle Gfte . ayAcite ca mokze cAmftA paTyA guqucyapi .. 38 .. avyaktaM ca praDAnaM cASabdaSca prakftirmahAn . ;c{.. tAntAH ..} ;k{TAntAH} arTo'BiDeye dravye ca padArTe ca prayojane .. 39 .. ;p{0148} tIrTaScaturviDe saMGe puRyakzetrAvatArayoH . granTirvastrAdibanDe rugBede kOwilyaparvaRoH .. 40 .. prasTaM sAnO mAnaBede vITI paNktO ca vartmani . ;c{.. TAntAH ..} ;k{dAntAH} Cando'BiprAyavaSayorAmodo ganDaharzayoH .. 41 .. CadaH parRe garuti syAdabdo vatsarameGayoH . kakucCrezWe vfzaskanDe rAjacihne mahIpatO .. 42 .. mando mUrKe SanO rogiRyalase BAgavarjite . padaM sTAne viBaktyante caraRanyAsapAdayoH .. 43 .. pAdo mUle caturTAMSe cAMhrO paryantaparvate . Bedo vidAraRe dvEDa upajApaviSezayoH .. 44 .. mado madye'pyahaMkAre dvaMdvaM samarayugmayo . upanizacCudDaDarme vedatattve rahasyapi .. 45 .. mAkandaH sahakAre syAnmAkandyAmalakIPale . ;c{.. dAntAH ..} ;k{DAntAH} maDu madye maDu kzOdre maDu puzparase'pi ca .. 46 .. maDuScEtraSca dEtyaSca viDuScandre taTAcyute . sidDirnizpattimuktyoH syAt sidDo nizpannamuktayoH .. 47 .. sidDo devaviSeze ca sADuH sajjanaramyayoH . vaDUH striyAM putrapatnyAM vidvaccAndrisUrA buDAH .. 48 .. boDirbOdDasamADO cArhadDarmAptO ca pippale . kartavyArTopadeSe tu viDirdEve ca veDasi .. 49 .. SradDAstikye'BilAze ca mugDaH sundaramUQayoH . skanDaH prakARqe cAMse ca vijYAnAdizu paYcasu .. 50 .. ;p{0150} samUhe sEnyaBAge ca budDaH sOmyavipaScitoH . suDA cUrRezwikAlepe snuhyAM cApyamfte'pi ca .. 51 .. ;c{.. DAntAH ..} ;k{nAntAH} vanaM jale kAnane syAdBuvanaM vizwape jale . inaH svAmini sUrye ca jino'rhadbudDavizRuzu .. 52 .. Gane meGe dfQe sAndre vAdyaBede ca mudgare . dAnaM gajamade tyAge DAma tejasi mandire .. 53 .. jAtiSrezWe maRO ratnaM rAjA candre mahIpatO . vedo jYAnaM tapo brahma brahmA vipre ca veDasi .. 54 .. citraBAnU sUryavahnI BAnuH sUryamayUKayoH . SiKI vahnO mayUre ca pattriRO SarapakziRO .. 55 .. ArADanaM sADane syAt sevAyAM tozaRe'pi ca . praDAnaM prakftO SrezWe vitAnaM kadake kratO .. 56 .. lalAma tilake ramye praDAne SIrzadAmani . varDanaM Cedane vfdDO rasanA kAYcIjihvayoH .. 57 .. ;c{.. nAntAH ..} ;k{pAntO} kalApo barhatURIrasamUharasanAsu ca . hare vizRO ca vahnO ca vfkzAkapiriti smftaH .. 58 .. ;c{.. pAntO ..} ;k{PAntO} rePo varRe kutsite syAcCaPaH kande kzure'pi ca . ;c{.. PAntO ..} ;k{bAntO} ganDarbo'Sve gAyane ca dvijihbO sarpadurjanO .. 59 .. ;c{.. bAntO ..} ;k{BAntAH} puMlliNge dunduBirBeryAmakzabindO striyAM punaH . kumBo Gawe hastimUrDni garBo BrURe taTodare .. 60 .. ;c{.. BAntAH ..} ;k{mAntAH} kAmaH smare'BilAze ca kapO Beke plavaMgamaH . mArge vede ca nigamo rAmaH SyAme manorame .. 61 .. DarmaH puRye svaBAve ca stomo yajYasamUhayoH . grAmo nivAse vfnde'pi jihmastu kuwile'lase .. 62 .. ;p{0152} lalAmaM pucCapuRqrASvaBUzApraDAnaketuzu . kzamA pfTvyAM titikzAyAM vAmo vakre manorame .. 63 .. ;c{.. mAntAH ..} ;k{yAntAH} kzayo gfhe vinASe ca BrAtfvyO BrAtfjadvizO . aryaH svAmini vESye ca manyuH kroDe kratAvapi .. 64 .. pratyayo jYAnaviSvAsahetusanAdikezvapi . DizRyaM gfhe ca nakzatre tArkzyO garuqavAjinO .. 65 .. cEtyaM jinOkastadbimbaSrezWavfkzavanezu ca . samayaH kAlasidDAntasaMketezu buDEH smftaH .. 66 .. vizayA indriyArTezu deSe grAsre ca gocare . CAyA ravistrI SoBA ca pratibimbamanAtapaH .. 67 .. kakzyA prakozWe harmyAdeH kAYcyAM maDyeBabanDane . rahasyopasTayorguhyaM praRayaH snehayAcYayoH .. 68 .. dravyaM guRASraye vitte parjanyaH SakrameGayoH . vfzAkapAyI SrIgOryoH kalyO sajjanirAmayO .. 69 .. ;c{.. yAntAH ..} ;k{rAntAH} payoDaraH kuce meGe dvAparaH saMSaye yuge . pAraH paratawe prAnte BUrirbahusuvarRayoH .. 70 .. karo hastAMbubalizu karIraH kalase tarO . ambaraM vyoma vastraM ca kzIraM dugDe jale'pi ca .. 71 .. puzkaraM hastiSuRqAgre padme KaqgaPale jale . vAdyaBARqamuKe vyomni tIrTOzaDiviSezayoH .. 72 .. sUrye candre yame vizRO vAsave dardure haye . mfgendre vAnare vAyO daSasvapi hariH smftaH .. 73 .. sAraH SrezWe bale vitte svarRe dravye ca rAH smftaH . pratijYAyAM ca saMgrAme saMgaraH parikIrtitaH .. 74 .. ;p{0154} maDye Cidre viSeze ca vyavaDAne bahiryuji . antarIye nivasane zawsu tvarTezu cAntaram .. 75 .. SiKaraM SElavfkzAgre kakzApulakakowizu . pakvadAqimabIjABamARikyaSakale'pi ca .. 76 .. vihAro deSagamane krIqAyAM jinasadmani . pAwIraScandane vaNge karpUre'guruRi smftaH .. 77 .. DAtrI tu syAdupamAtA kzitirAmalakItaruH . AleKyAScaryayoScitraM kzetraM patnISarIrayoH .. 78 .. yogyaBAjanayoH pAtraM pattraM vAhanavAjayoH . mitraM saKA ravirmitraH kalatraM SroRiBAryayoH .. 79 .. karpUrasvarRayoScandraH sUtraM tantuvyavasTayoH . tantraM svarAzwracintAyAM sidDAnte ca paricCade .. 80 .. sattraM AcCAdane yajYe sadAdAne Dane'pi ca . SukraM retasi Sukrastu jyezWaBArgavavahnizu .. 81 .. narendro vizavEdye'pi narendraH pArTive'pi ca . SrIrvezaracanA SoBA lakzmIH SrIvizRupatnyapi .. 82 .. ;c{.. rAntAH ..} ;k{lAntAH} mastike mukuwe mOlirAjO turyayuge kaliH . SIlaM svaBAve sadvftte balaM sEnye parAkrame .. 83 .. kftAntAnehasoH kAlo baliH karopahArayoH . vyAlo duzwagaje sarpe SUlaM roge taTAyuDe .. 84 .. pravAlo vallakIdaRqe vidrume navapallave . bAlo mUrKe'rBake keSe kIlAlaM ruDire jale .. 85 .. ;p{0156} kamalaM jale ca padme ca kuraNge kamalaH punaH . jAlaM samUha AnAye gavAkze korake'pi ca .. 86 .. abDyambuvfdDO velA syAt kAlamaryAdayorapi . AlI saKyAM ca paNktO ca pIlurvfkze ca hastini .. 87 .. ;c{.. lAntAH ..} ;k{vAntAH} DruvastvOttAnapAdiH syAcCASvate niScite Druvam . sva Atmani taTAtmIye jYAtO svaM ca Dane'pi ca .. 88 .. SivaM BadraM SivaH SamBuH SivA gOrI SfgAlyapi . nIvI strIkawikAgranTO vaRiNmUlaDane'pi ca .. 89 .. rAjYi meGe sure devo navo navye stutAvapi . BavaH Sive ca saMsAre BUtisattAptijanmasu .. 90 .. sattvaM dravye guRe citte vyavasAyasvaBAvayoH . piSAcAdAvAtmaBAve bale prARezu jantuzu .. 91 .. BAvaH svaBAvABiprAyasattASfNgAracezwite . dAvo vane vanAgnO ca prasavo janmapuzpayoH .. 92 .. pfTvI BUmO pfTO hiNgupattrikAkfzRAjIrayoH . ;c{.. vAntAH ..} ;k{SAntAH} koSaH KaqgapiDAne syAt padmagarBe DanOkasi .. 93 .. KagARqe SapaTe divye koSaH syAdyoniSimbayoH . viw tu vESyo manuzyaSca rASirmezAdipuYjayoH .. 94 .. kInASaH kfpaRe kAle rAkzase karzake'pi ca . vaMSo'nvaye maskare ca gAtrapfzWe kadambake .. 95 .. ISaH svAmini rudre ca vaSA nArI ca hastini . ASA kakuBi vAYCAyAM spaSas ------ .. 96 .. prakASo'tiprasidDe syAddaSA vartivyavasTayoH . ;c{.. SAntAH ..} ;k{zAntAH} Sezo'nante vasizWe ca SezA nirmAlyavastuzu .. 97 .. ;p{0158} kozastu koSavajjYeyo vizaM hAlAhale jale . akzo raTasyAvayave pASake ca viBItake .. 98 .. sOvarcale hfzIke ca hemno'kze rAkzase'pi ca . kakzA sAmye ca dormUle'DovAsaHpaScimAYcale .. 99 .. tfRe vane hastirajjO kakzo dvAraprakozWake . pakzaH sahAye mAsArDe varge dehasya pArSvake .. 100 .. lakzaM vyAje ca veDye ca rakzA rakzaRaBasmanoH . ;c{.. zAntAH ..} ;k{sAntAH} haMsaH sitacCade sUrye jIve ca paramAtmani .. 101 .. vasustvagnO devaBede vasu ratne Dane'pi ca . dvAvuttaMsAvataMsO ca karRapUre ca SeKare .. 102 .. prasUrmAtA ca vaqabA dAso DIvaraBftyayoH . rasaH sUte vize vIrye vole rAge jale'pi ca .. 103 .. SfNgArAdO dehaDAtO maDurAdO drave guRe . viBAvasU sUryavahnI vyAso muniprapaYcayoH .. 104 .. ojo bale tejasi ca cCandaH padyecCayoH SrutO . tapaH kfcCre ca Darme ca mahastejasi cotsave .. 105 .. Ago'praDAne pApe ca vayo bAlyAdipakziRoH . tamo rAhO guRe pApe DvAnte taro jave bale .. 106 .. Sreyo Badre ca Darme ca praSaste'pi prakIrtitam . raho guhye rate tattve varco gUTe ca tejasi .. 107 .. rajaH strIpuzpareRvoSca payaH kzIraM payo'mbu ca . vihAyaH pakzinaBasoH sumanA devapuzpayoH .. 108 .. ;c{.. sAntAH ..} ;k{hAntAH} barhaH parRe kalApe ca parivAre patadgrahe . mahastejasyutsave ca snehastEle ca premaRi .. 109 .. ;c{.. hAntAH ..} ;p{0160} ;k{avyayAni} ;c{aTAvyayAni} ANIzadarTe'BiviDO maryAdAyAM kriyAyuji . A pragfhyaH smftO vAkye Astu saMtApakopayoH .. 110 .. KedAnukampAsaMtozavismayAmantraRe bata . hanta harze'nukampAyAM vAkyAramBavizAdayoH .. 111 .. iti hetuprakaraRaprakASAdisamAptizu . api saMBAvanAgarhASaNkApraSnasamuccaye .. 112 .. yAvat tAvacca sAkalye'vaDO mAne'vaDAraRe . aTo aTa dvO mANgalye'nantarAramBapraSnezu .. 113 .. alaM BUzaRaparyAptisamarTezu nivAraRe . kileti niScayAlIkavArttAsaMBAvanAsu ca .. 114 .. nizeDahetvalaMkArajijYAsAnunaye Kalu . nAma prakASasaMBAvyakomalAmantraRezu ca .. 115 .. nu pfcCAyAM vitarke ca paScAtsAdfSyayoranu . nanu praSne vitarke cAmantraRe'nunaye'pi ca .. 116 .. vopamAyAM vikalpe ca nirniScayanizeDayoH . IzadarTe kutsite ku Dig nirBartsananindayoH .. 117 .. tiro'ntarDO tiryagarTe hA vizAdaSugartizu . naYaBAve nizeDe ca tadvirudDatadanyayoH .. 118 .. ahahetyadBute Kede hi hetO niScaye'pi ca . aNga saMboDane harze prakarze'tikrame'pyati .. 119 .. nAgapurIya-tapogaRa-rAjAH SrI-candrakIrti-sUri-varAH . tacCizya-harzakIrti-suriranekArTaSatamAha .. 120 ..